Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα

11 Ιούλ Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα

Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα  είναι χρόνια, προοδευτική φλεγμονώδης πάθηση, που ανήκει στην ομάδα των οροαρνητικών σπονδυλοαρθροπαθειών και προσβάλλει τις αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης, ξεκινώντας από τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις και προχωρεί προς τα άνω προκαλώντας οστεοποίηση των παρασπονδυλικών συνδέσμων για να καταλήξει τελικά σε αγκύλωση της σπονδυλικής στήλης. Οι περισσότερες αλλοιώσεις εμφανίζονται στους χόνδρους και στον αρθρικό υμένα των αρθρώσεων στο σημείο των οστέινων προσφύσεων, των τενόντων και των συνδέσμων. Είναι πιο κοινή στους άνδρες και συχνά παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια της νεότητας ή των πρώτων ετών της μέσης ηλικίας. Είναι συχνότερη στην καυκάσια φυλή και προσβάλλει το 1% του γενικού πληθυσμού. Πολλές περιπτώσεις της αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδας παραμένουν χωρίς συμπτωματολογία για αρκετά χρόνια και η διάγνωση γίνεται σε προχωρημένη ηλικία.

Αιτιολογία

Αρχικά έγιναν πολλές υποθέσεις, γύρω από τους αιτιολογικούς παράγοντες, όπως τα τραύματα, η πνευμονική φυματίωση, οι παραθυρεοειδοπαθήσεις, η σήψη, η δηλητηρίαση από μόλυβδο, η αλλεργία, τα μεταβολικά και ενδοκρινικά ελαττώματα. Σήμερα αυτές οι θεωρίες έχουν ξεπεραστεί και οι σημερινές έρευνες προσανατολίζονται στους γενετικούς παράγοντες, καθώς φαίνεται ότι υπάρχει κληρονομική προδιάθεση για την πάθηση. Πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι το αντιγόνο ιστοσυμβατότητας Β₂₇  (HLA- Β₂₇) βρίσκεται στο 90% των περιπτώσεων στον ορό αυτών των αρρώστων σε αντίθεση προς το 5-10% του υπόλοιπου φυσιολογικού πληθυσμού. Αντίθετα δεν υπάρχει ρευματοειδής παράγοντας στον ορό των αρρώστων (οροαρνητική σπονδυλαρθροπάθεια). Η ύπαρξη  γενετικής προδιάθεσης, ωστόσο, δεν συνεπάγεται απαραίτητα εκδήλωση της αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας, καθώς υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, προς το παρόν άγνωστοι, που διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην εκδήλωση της ασθένειας.

Οι πρώτες βλάβες παρουσιάζονται συνήθως στις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, από τις οποίες κατά κανόνα αρχίζει η πάθηση. Στη συνέχεια προσβάλλονται οι μικρές αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης, της οσφυϊκής, της θωρακικής και καμία φορά της αυχενικής μοίρας. Η ατλαντοαξονική άρθρωση δεν προσβάλλεται σε αντίθεση με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, η οποία εντοπίζεται κυρίως σε αυτή την περιοχή της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Ο αρθρικός χόνδρος καταστρέφεται και οι αρθρώσεις τελικά αγκυλώνονται. Χαρακτηριστικές είναι επίσης και οι αλλοιώσεις στους μεσοσπονδύλιους δίσκους και στους συνδέσμους της σπονδυλικής στήλης και ιδιαίτερα στον πρόσθιο επιμήκη σύνδεσμο, οι οποίοι τελικά παθαίνουν οστεοποίηση. Σε σπάνιες περιπτώσεις η πάθηση προχωρεί και στις μεγάλες περιφερικές  αρθρώσεις όπως τα ισχία, τα γόνατα και οι ώμοι.

Κλινική εικόνα

• αρχίζει προοδευτικά με ελαφρό πόνο χαμηλά στη μέση, τους γλουτούς
• ο πόνος υποχωρεί με την κίνηση και επιδεινώνεται με την κατάκλιση
• πρωινή δυσκαμψία της σπονδυλικής στήλης
• Αργότερα ο πόνος επεκτείνεται στο θώρακα, τις πλευρές και το στέρνο
• Ακολουθεί προοδευτικά επιτεινόμενη δυσκαμψία της σπονδυλικής στήλης με περιορισμό των αναπνευστικών κινήσεων, λόγω προσβολής των πλευροσπονδυλικών αρθρώσεων.
• Με την πάροδο του χρόνου ο ασθενής παίρνει χαρακτηριστική στάση, επειδή η σπονδυλική στήλη χάνει τα φυσιολογικά της κυρτώματα και ευθειάζεται, ενώ ο τράχηλος κάμπτεται.
• Κατά την εξέταση διαπιστώνεται σανιδώδης δυσκαμψία της σπονδυλικής στήλης , της οποίας όλες οι κινήσεις είναι περιορισμένες, αλλά ελάχιστα επώδυνες.
• Ακτινολογικά η σπονδυλική στήλη να παίρνει τη χαρακτηριστική εικόνα καλαμιού bamboo.

Η Φυσικοθεραπεία αποσκοπεί:

• διατήρηση κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης και των περιφερικών αρθρώσεων
• βελτίωση στάσης του σώματος
• αναλγησία
• μείωση φλεγμονής